NORTHERN SOUL: KEEPING THE FAITH


Door Hans Schoots
- Najaar 2014 kwam de Britse speelfilm Northern Soul uit. Geen meesterwerk, maar wel sfeervol en dat is al heel wat, omdat het maar weinigen lukt de atmosfeer in het uitgaansleven van een subcultuur in een film te vangen. Het is nu eenmaal iets van het moment. Het werkstuk van regisseur Elaine Constantine werd genomineerd voor de BAFTA-Award voor debuutfilms en was dankzij het wij-gevoel onder de fans-voor-het-leven van de Northern Soul al een succes lang voor het uitkwam. Het ziet er niet naar uit dat Northern Soul in Nederland wordt uitgebracht.

Northern Soul is een curieuze en vooral fascinerende beweging uit de popgeschiedenis. Het is geen muziekrichting, maar een trend onder jongeren - Mods - die tweede helft jaren zestig ontstond in het noorden van Engeland en bloeide tot eind jaren zeventig en eigenlijk tot op de dag van vandaag.

Het bijzondere eraan is de combinatie van een intense uitgaanswereld, een bijna obsessieve belangstelling bij het publiek voor de geschiedenis van de soulmuziek en daarbij verzamelwoede. Het enige in de pophistorie dat er een beetje mee te vergelijken is, was de interesse voor oude zwarte blues die in de jaren zestig onder blanke jongeren ontstond. De fervente aanhangers van de Northern Soul leefden in een wereld van Amerikaanse soulmuziek, liefst uit de vroege jaren zestig, een eigen dansstijl en drugsgebruik om de nacht door te komen. Alcohol dronken ze weinig.

Het episch centrum van waaruit de beweging zich verbreidde was The Twisted Wheel in Manchester, een club die midden jaren zestig al in het teken van de Amerikaanse soul stond en waar de eerste 'all-nighters' met soulmuziek werden gehouden. Het begrip Northern Soul bestond nog niet.

De geschiedenis van The Twisted Wheel werd opgetekend door Keith Rylatt en Phil Scott in het boek Central 1179. Een later centrum van de Northern Soul werd Wigan Casino in Wigan, dat naast een danszaal ook een platenbeurs in de kelder had (zie foto rechts).


De dj's in de clubs waar de Northern Soul groot werd, lieten zich erop voorstaan dat ze de meest obscure soulmuziek uit de VS wisten op te sporen. Onder de fans in Noord-Engeland ontstond een levendige handel in zeldzame Amerikaanse singles waarvoor vaak hoge prijzen werden betaald. Zoals voor deze incrowd hit van James Fountain (vernieuwde studio-opname). Fountains - ten onrechte!! - buiten Noord-Engeland onopgemerkte singletje uit 1970 (Peachtree Records) doet nu tweedehands 200 tot 500 euro.

In dit fabriekje in Detroit werden midden jaren zestig de platen van in Europa onbekende soullabels als Ric-Tic, Golden World en Wingate geperst.

Nog steeds wordt er elk weekeinde ergens in Engeland een Northern Soul-nacht gehouden waar mensen uit het hele land op af komen.

Op Spotify is de playlist 'motown&northern soul' van Sandra Beijer te vinden. Maar alleen bepaalde nummers en artiesten van (Tamla-)Motown waren verenigbaar met de Northern Soul. Welke dat waren bepaalden de dj's en het publiek: wel de Velvelettes, niet de Supremes.

Sandra Beijer

Puristischer is het album Northern Soul 60's Mod dat bewijst dat het ook (bijna) zonder bekende namen kan. Ook te beluisteren op Spotify.

Niet op Spotify is de selectieve CD-box 101 Northern Soul Anthems (4 CD's). Een andere CD-box, A Complete Introduction to Northern Soul, samengesteld door niemand minder dan Russ Winstanley, dj van Wigan Casino in de gloriejaren, bevat teveel Motown. Diverse selecties van minder bekende soulplaten bewijzen hoeveel goud er nog te ontdekken valt. Allereerst in deze Northern Soul 500 op YouTube.

En verder hier en hier op YouTube.

Voor een lesje basic Northern Souldansen, zie dit filmpje op YouTube
Van de mannen werden op de dansvloer grotere atletische prestaties verwacht: veel van de onmogelijke bewegingen die bekend zijn geworden van breakdance en hiphop waren jaren daarvoor al gangbaar in de Northern Soul scene.